नवी दिल्ली: देशाच्या राजकारणात मोठी उलथापालथ होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. २१ जुलै २०२५ रोजी उपराष्ट्रपती जगदीप धनखड यांनी प्रकृती अस्वास्थ्याचे कारण देत अचानक आपल्या पदाचा राजीनामा दिला. मात्र, त्यांच्या राजीनाम्यामागे केवळ तब्येतीचे कारण आहे, यावर राजकीय वर्तुळात विश्वास ठेवला जात नाहीये.
या राजीनाम्यानंतर राजधानी दिल्लीतील घडामोडींना प्रचंड वेग आला आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि गृहमंत्री अमित शहा यांनी काही तासांच्या अंतराने राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांची भेट घेतली. या भेटींमुळे आता पंतप्रधान मोदी हेच देशाचे पुढील राष्ट्रपती होऊ शकतात, अशा जोरदार चर्चांना पेव फुटले आहे.
उपराष्ट्रपती चर्चेला सुरुवात कशी झाली?
उपराष्ट्रपती धनखड यांच्या राजीनाम्यानंतर आणि संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनातील गदारोळाच्या पार्श्वभूमीवर, ऑगस्ट महिन्यातील एका रविवारी पंतप्रधान मोदी यांनी अचानक राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांची भेट घेतली. या भेटीनंतर अवघ्या चार तासांतच गृहमंत्री अमित शहा सुद्धा राष्ट्रपती भवनात पोहोचले. देशाच्या दोन सर्वोच्च नेत्यांनी एकाच दिवशी, काही तासांच्या अंतराने राष्ट्रपतींची भेट घेणे, ही एक असामान्य घटना मानली जात आहे. या भेटींनंतर सरकार लवकरच कोणता तरी मोठा निर्णय घेण्याच्या तयारीत असल्याची अटकळ बांधली जात आहे.
नरेंद्र मोदी यांना राष्ट्रपती का व्हायचे आहे?
यामागे दोन प्रमुख कारणे सांगितली जात आहेत:
- भाजपचा ७५ वर्षांचा नियम: भाजपमध्ये नेत्यांसाठी ७५ वर्षांनंतर निवृत्त होण्याचा एक अलिखित नियम आहे. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी येत्या सप्टेंबर महिन्यात वयाची ७५ वर्षे पूर्ण करत आहेत. काही काळापूर्वी सरसंघचालक मोहन भागवत यांनीही या नियमाची आठवण करून दिली होती. त्यामुळे या नियमानुसार मोदींवर पंतप्रधान पद सोडून निवृत्त होण्याचा दबाव असल्याची चर्चा आहे.
- सर्वात सुरक्षित पद: राष्ट्रपती हे देशाचे सर्वोच्च घटनात्मक पद आहे. भारतीय संविधानातील कलम ३६१ नुसार, राष्ट्रपती पदावर असलेल्या व्यक्तीवर कोणताही कायदेशीर किंवा न्यायालयीन खटला चालवता येत नाही. पंतप्रधान पद सोडल्यानंतर स्वतःला राजकीयदृष्ट्या पूर्णपणे सुरक्षित ठेवण्यासाठी राष्ट्रपती पदापेक्षा अधिक सुरक्षित पर्याय नाही. त्यामुळे मोदी हा पर्याय निवडू शकतात, असे विश्लेषकांचे मत आहे.
पडद्यामागे काय शिजतंय?
सूत्रांच्या माहितीनुसार, उपराष्ट्रपतींच्या राजीनाम्यापूर्वी एनडीएच्या खासदारांकडून कोऱ्या कागदावर सह्या घेतल्या गेल्या होत्या आणि त्यांना दिल्ली न सोडण्याचे आदेश देण्यात आले होते. याचा थेट संबंध राष्ट्रपतींच्या संभाव्य राजीनाम्याशी जोडला जात आहे.
अशी शक्यता वर्तवली जात आहे की, पंतप्रधान मोदी आणि गृहमंत्री शहा यांनी राष्ट्रपती मुर्मू यांच्याशी त्यांच्या राजीनाम्याबाबत चर्चा केली आहे. संविधानातील तरतुदीनुसार, राष्ट्रपती आपला राजीनामा उपराष्ट्रपतींकडे सोपवतात. सध्या उपराष्ट्रपती पद रिक्त असल्याने, नव्या उपराष्ट्रपतींची निवड झाल्यानंतर राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांचा राजीनामा घेतला जाईल आणि त्यानंतर मोदींच्या राष्ट्रपती पदाचा मार्ग मोकळा होईल, अशी दाट शक्यता वर्तवण्यात येत आहे.
सध्या तरी या केवळ चर्चा असल्या तरी, देशातील सर्वोच्च नेत्यांच्या या वेगवान हालचाली पाहता भारतीय राजकारणात लवकरच एक मोठा भूकंप होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.
यावर आपले मत काय? पंतप्रधान मोदी खरंच राष्ट्रपती पदाची जबाबदारी स्वीकारतील का? तुमचे मत कमेंट करून नक्की सांगा.